Жамбыл Жабаев туралы мәлімет

Жамбыл Жабайұлы – қазақтың атақты суырып салма ақыны.

Өмірбаяны

1846 жылы 28 ақпанда Шу өзенінің жоғарғы ағысында, қазіргі Мойынқұм ауданында дүниеге келген. Аңыз бойынша, жаудың қуғын-сүргінінен қашқан қазақ керуені, Жамбыл тауының етегіне келіп түнеген кезде, Жабайдың ұлы туылған. Әкесі нәрестенің есімін Жамбыл қойғандығы осыдан.

Бала кезінде домбыра тартуды үйренген Жамбыл, сол заманның әйгілі ақыны Сүйінбай Аронұлымен кездескеннен кейін, музыкалық аспабын қолға алып, ұзақ сапарға аттанды. Ұзақ жылдар бойы көптеген ауылдарды аралап, өз халқының тұрмыс-тіршілігін, мұң-қайғысын өз көзімен көрді.

19 ғасырдың соңы – 20 ғасырдың басында, ақындар айтысына бірнеше рет қатысып, жеңімпаз атанған. Оның алғашқы ірі айтысы – 1881 жылы Құланаяқ деген лақап атымен белгілі Құлмамбет ақынмен өткен. Бұған дейін Құлмамбет тоғыз ақынды қатарынан ұтқан. Бірақ, айтыс соңында, қазылар алқасы 35 жастағы Жамбылдың басымдылығын мойындады.

«Мәңке туралы», «Мәмбетке», «Шалтабайға», «Қалиға» өлеңдерінде байлардың, болыс басшыларының, ауыл старшындарының сараңдығы туралы айтқан. Оның әндері бүкіл одаққа таралып, орыс тіліне аударылды. Ұлы Отан соғысы жылдары «Мәскеу», «Ленинградцы, дети мои!» атты әндері кеңінен танымал болды. 1938 жылдан бастап Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің депутаты.

Әйгілі ақын 1945 жылы 22 маусымда жүз жылдық мерейтойына сегіз ай жетпей дүниеден өтті. Жамбыл Алматы қаласында, өзі өсірген бақта жерленді. Ол Сталиндік сыйлықтың лауреаты және Ленин ордендерімен марапатталған. Жабаевтың құрметіне көшелер мен мектептер аталып, көптеген ескерткіштер орнатылды.

Ұқсас: Құрманғазы Сағырбайұлы туралы мәлімет