Шәкәрім Құдайбердіұлы жайлы мәлімет
Шәкәрім Құдайбердіұлы 1858 жылы 11 шілдеде Семей уезінің аумағында, Тобықты руында дүниеге келген.
Бала кезінде ауыл моласының қолында оқытылып, парсы, араб тілдерін жетік меңгеріп алған. Жеті жасында жетім қалғандықтан, оны атасы Құнанбай өз қамқорлығына алды. Шәкәрімнің әкесі – Құдайберді, Абай Құнанбаевтың ағасы болған. Ал, анасы Төлебикені ел арасында Дәметкен деп атаған: жұт заманында руластарымен ұнмен және киім-кешекпен бөлісіп, халықты өлімнен аман алып қалған.
Ол қазақ оқырмандарын орыс және шетел әдебиетімен таныстырған адам. Лев Толстойдың шығармаларын қазақ тіліне аударған. Бірақ, Шәкәрім тек көркем әдебиетпен шектелмей, философия, дін, психологияға қатысты еңбектерді де терең оқыған.
Шәкәрімнің жастық шағы шығармашылықты сүйетін өнерлі ортада өтті. Ол ұсталықпен айналысқан, күрделі ою-өрнектер жасаған, сынған тігін машиналарын жөндеген, музыкалық аспаптар жасаған. Жиырмадан астам әні мен күйі белгілі.
20 жасында болыс (аумақтық әкімшілік бөлінісінің төрағасы) болып тағайындалып, қазақ халқының дау-дамайын, патша үкіметінің езгісін өз көзімен көрді. Бұл кезеңді өз поэмаларында жақсы суреттеген. 1906 жылы Мекке, Мысыр, Ыстамбұл қалаларында болып, кітапханаларда жұмыс істеген.
Өмірінің соңғы жылдарын толығымен ғылым мен шығармашылыққа арнаған. 1931 жылы 2 қазанда Шәкәрім жазықсыз сотталып, атып өлтірілді. Оның денесі Бақанас маңындағы ескі құдыққа тасталған. Ұлы ақынның есімі ұзақ жылдарға ұмытылды. Тек араға 30 жыл салып, Ш.Құдайбердіұлының сүйегі мұсылмандық әдет-ғұрып бойынша Абай кесенесінің жанына жерленді.
